We zeggen vaak:ย โ€œ๐˜๐˜ฌ ๐˜ด๐˜ต๐˜ข ๐˜ท๐˜ฐ๐˜ฐ๐˜ณ ๐˜ฆ๐˜ฆ๐˜ฏ ๐˜ฌ๐˜ฆ๐˜ถ๐˜ป๐˜ฆ.โ€ย Of:ย “๐˜‹๐˜ช๐˜ต ๐˜ฐ๐˜ท๐˜ฆ๐˜ณ๐˜ฌ๐˜ฐ๐˜ฎ๐˜ต ๐˜ฎ๐˜ช๐˜ซ.โ€ย Alsof wij het vaste referentiepunt zijn en de wereld om ons heen draait.ย Maar wat als dat niet zo is? Wat als jij niet het middelpunt bent, maar eerder een meewerkend voorwerp?

๐ƒ๐ž ๐ฆ๐ž๐ง๐ฌ ๐š๐ฅ๐ฌ ๐ฆ๐ž๐ž๐ฐ๐ž๐ซ๐ค๐ž๐ง๐ ๐ฏ๐จ๐จ๐ซ๐ฐ๐ž๐ซ๐ฉ.
We zijn opgegroeid met het idee dat de mens het centrum is. Het denkende subject, het autonome individu dat de wereld begrijpt, vormt en beheerst. Maar wat als we dat beeld eens omdraaien?ย De fenomenologie laat ons zien: ons bestaan is geen losstaand iets, maar een levende wisselwerking waarin geen enkel element op zichzelf staat.

๐•๐š๐ง ๐›๐ž๐ก๐ž๐ž๐ซ๐ฌ๐ž๐ง ๐ง๐š๐š๐ซ ๐ฆ๐ž๐ž๐›๐ž๐ฐ๐ž๐ ๐ž๐ง.
In plaats van de wereld als object te behandelen โ€“ iets waar we โ€˜๐˜ฐ๐˜ฑ ๐˜ช๐˜ฏ๐˜ธ๐˜ฆ๐˜ณ๐˜ฌ๐˜ฆ๐˜ฏโ€™ en wat wij zogezegd ‘๐˜ฌ๐˜ถ๐˜ฏ๐˜ฏ๐˜ฆ๐˜ฏ ๐˜ฎ๐˜ข๐˜ฌ๐˜ฆ๐˜ฏ, ๐˜ค๐˜ฐ๐˜ฏ๐˜ต๐˜ณ๐˜ฐ๐˜ญ๐˜ฆ๐˜ณ๐˜ฆ๐˜ฏ ๐˜ฆ๐˜ฏ ๐˜ฃ๐˜ฆ๐˜ฉ๐˜ฆ๐˜ฆ๐˜ณ๐˜ด๐˜ฆ๐˜ฏ’ โ€“ kunnen we leren om mee te bewegen. Niet de mens als vast referentiepunt, maar de mens als deel van een proces, als meewerkend voorwerp in een veel groter geheel.

๐ƒ๐ž ๐ฏ๐š๐ค๐ฆ๐š๐ง ๐š๐ฅ๐ฌ ๐ฏ๐จ๐จ๐ซ๐›๐ž๐ž๐ฅ๐.
Ambachtslieden, kunstenaars, musici werken vaak mee als โ€˜๐˜ท๐˜ฐ๐˜ฐ๐˜ณ๐˜ธ๐˜ฆ๐˜ณ๐˜ฑโ€™. Neem een vioolbouwer: hij forceert het hout niet in een vorm, maar luistert naar de eigenschappen ervan. De nerf, de spanning: het hout praat terug. Hetzelfde geldt voor een beeldhouwer die zegt dat de steen zelf al weet wat erin verborgen ligt.

๐„๐ž๐ง ๐ฅ๐ž๐ฏ๐ž๐ง ๐ฆ๐ž๐ญ โ€˜๐๐ž ๐๐ข๐ง๐ ๐ž๐งโ€™.
Heidegger noemt dit โ€˜๐˜ฉ๐˜ฆ๐˜ต ๐˜ญ๐˜ข๐˜ต๐˜ฆ๐˜ฏ ๐˜ป๐˜ช๐˜ซ๐˜ฏ ๐˜ท๐˜ข๐˜ฏ ๐˜ฅ๐˜ฆ ๐˜ฅ๐˜ช๐˜ฏ๐˜จ๐˜ฆ๐˜ฏโ€™. De wereld is niet een passieve achtergrond, je kunt er een levende relatie mee hebben. Hoe meer ik dit belichaam, hoe meer ik ervaar dat we niet โ€˜doenersโ€™ zijn, maar eerder een meewerkend voorwerp aan een realiteit die ons voortdurend opnieuw uitnodigt.

๐‡๐ž๐ญ ๐๐ž๐ง๐ค๐ž๐ง ๐๐š๐ญ ๐ซ๐ฎ๐ข๐ฆ๐ญ๐ž ๐ฅ๐š๐š๐ญ.
We zijn geneigd de werkelijkheid te reduceren tot iets wat โ€˜hanteerbaarโ€™ is – iets wat we kunnen beheersen, meten en benoemen. Maar in dat proces verliezen we iets wezenlijks: het vermogen om het Zijn te laten zijn.

๐•๐š๐ง ๐ ๐ซ๐ข๐ฃ๐ฉ๐ž๐ง ๐ง๐š๐š๐ซ ๐จ๐ง๐ญ๐ฏ๐š๐ง๐ ๐ž๐ง.
Want wat als niet alles in de wereld een middel is? Wat als de dingen niet slechts bestaan om โ€˜gebruiktโ€™ te worden, maar ook om ervaren, beleefd en geรซerd te worden?

Misschien ligt daar een subtiele, maar fundamentele verschuiving: ๐˜ท๐˜ข๐˜ฏ ๐˜ฆ๐˜ฆ๐˜ฏ ๐˜ฅ๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ฌ๐˜ฆ๐˜ฏ ๐˜ฅ๐˜ข๐˜ต ๐˜จ๐˜ณ๐˜ช๐˜ซ๐˜ฑ๐˜ต, ๐˜ฏ๐˜ข๐˜ข๐˜ณ ๐˜ฆ๐˜ฆ๐˜ฏ ๐˜ฅ๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ฌ๐˜ฆ๐˜ฏ ๐˜ฅ๐˜ข๐˜ต ๐˜ณ๐˜ถ๐˜ช๐˜ฎ๐˜ต๐˜ฆ ๐˜ญ๐˜ข๐˜ข๐˜ต. ๐˜๐˜ข๐˜ฏ ๐˜ฆ๐˜ฆ๐˜ฏ ๐˜ฉ๐˜ข๐˜ฏ๐˜ฅ๐˜ฆ๐˜ญ๐˜ฆ๐˜ฏ ๐˜ฅ๐˜ข๐˜ต ๐˜ฅ๐˜ธ๐˜ช๐˜ฏ๐˜จ๐˜ต, ๐˜ฏ๐˜ข๐˜ข๐˜ณ ๐˜ฆ๐˜ฆ๐˜ฏ ๐˜ฉ๐˜ข๐˜ฏ๐˜ฅ๐˜ฆ๐˜ญ๐˜ฆ๐˜ฏ ๐˜ฅ๐˜ข๐˜ต ๐˜ฐ๐˜ฏ๐˜ต๐˜ท๐˜ข๐˜ฏ๐˜จ๐˜ต.