Het maakt mij nog bewuster van mijn eigen innerlijke evenwicht en de kracht en noodzaak om ritualistiek te integreren in mijn dagelijkse leven. In mijn ervaring hebben we in onze moderne cultuur nog maar weinig inzicht in de manier waarop ritueel werkt of hoe het ons naar een ruimte kan brengen waar we ontkende en vergeten aspecten van onze psyche uitnodigen om te voorschijn te komen, de verlaten delen van onszelf. Ritueel heeft iets dat tot diep in onze botten resoneert. In mijn ervaring brengt ritueel een bepaalde vibratie, een frequentie teweeg, die ons in staat stelt ons individueel of in een groep met het heilige te verbinden. Deze frequentie activeert ook de psyche. Ritueel heeft ook een herstellende functie. Het heeft het vermogen de scheuren in de ziel te hechten die in de dagelijkse gebeurtenissen van het leven ontstaan.

Het is een taal die ouder is dan woorden; een taal die niet zozeer op spraak berust, maar meer op gebaren, ritmen, beweging en emotie. In dit opzicht gaat ritueel over iets dat veel oorspronkelijker is dan taal. Het wekt een gevoel van eerbied op, een besef van het heilige. In de ruimte van het ritueel openen beweging, ritme, het uiten van emoties en focus de poorten naar het heilige. De mysterieuze aanwezigheid kan worden uitgenodigd om ons te helpen het werk te doen dat we niet alleen kunnen. Goed zichtbaar en voelbaar op Bali is dat het heilige de grotere ruimte wordt voor de gemeenschap om het werk te doen waar ze samen voor gekomen zijn.

In het kader van mijn eerder gedeelde onderzoek rondom fenomenologie, Als we het oneindige speelveld willen betreden, moeten we de rituele gebruiken opnieuw leren. Ritueel stelt ons in staat transparant voor het transcendente te worden. Het bevordert onze verbinding met het onbeschikbare mysterie.