𝐇𝐞𝐛 𝐣𝐢𝐣 𝐚𝐥𝐭𝐢𝐣𝐝 𝐡𝐞𝐭 𝐥𝐚𝐚𝐭𝐬𝐭𝐞 𝐰𝐨𝐨𝐫𝐝? 𝐎𝐟 𝐡𝐞𝐞𝐟𝐭 𝐡𝐞𝐭 𝐥𝐚𝐚𝐭𝐬𝐭𝐞 𝐰𝐨𝐨𝐫𝐝 𝐣𝐨𝐮?

Sommige mensen vechten ervoor, dat laatste woord. Alsof het een overwinning is, een afsluiting, een bewijs van gelijk. Maar wat betekent het eigenlijk om het laatste woord te hebben? Wat heb je dan écht?

Mattias Desmet schonk mij daarin een 🤯 mindblowing inzicht. “𝘏𝘦𝘵 𝘭𝘢𝘢𝘵𝘴𝘵𝘦 𝘸𝘰𝘰𝘳𝘥 𝘪𝘯 𝘦𝘦𝘯 𝘻𝘪𝘯 𝘨𝘦𝘦𝘧𝘵 𝘣𝘦𝘵𝘦𝘬𝘦𝘯𝘪𝘴 𝘢𝘢𝘯 𝘢𝘭𝘭𝘦 𝘸𝘰𝘰𝘳𝘥𝘦𝘯 𝘥𝘪𝘦 𝘦𝘳𝘢𝘢𝘯 𝘷𝘰𝘰𝘳𝘢𝘧𝘨𝘪𝘯𝘨𝘦𝘯, 𝘮𝘢𝘢𝘳 𝘰𝘱 𝘻𝘪𝘤𝘩𝘻𝘦𝘭𝘧 𝘩𝘦𝘦𝘧𝘵 𝘩𝘦𝘵 𝘨𝘦𝘦𝘯 𝘣𝘦𝘵𝘦𝘬𝘦𝘯𝘪𝘴.”

Dat is precies mijn ervaring met het leven. De betekenis van wat we meemaken ontvouwt zich vaak pas achteraf, pas als er nieuwe woorden bijkomen. En toch blijft er altijd iets ongrijpbaars. Het mysterie van het bestaan.

𝐖𝐚𝐭 𝐭𝐚𝐚𝐥 𝐨𝐧𝐭𝐡𝐮𝐥𝐭 é𝐧 𝐰𝐚𝐭 𝐳𝐞 𝐯𝐞𝐫𝐛𝐞𝐫𝐠𝐭.
We spreken, maar er ontbreekt altijd iets. Ieder woord heeft andere woorden nodig om ‘begrepen’ te woorden. Hoeveel woorden je ook toevoegt er ontglipt altijd die absolute betekenis.

Hoeveel woorden we ook gebruiken, er blijft een stilte waarin het onzegbare zich schuilhoudt. Het mysterie laat zich niet vangen.

We denken vaak dat als we maar genoeg woorden vinden, we de waarheid te pakken krijgen. Maar elke toevoeging verschuift de betekenis. Zoals een laatste hoofdstuk een boek in een totaal ander licht kan zetten, zo kan een laatste woord de betekenis van het verleden herschrijven.

𝐇𝐨𝐞 éé𝐧 𝐥𝐚𝐚𝐭𝐬𝐭𝐞 𝐰𝐨𝐨𝐫𝐝 𝐚𝐥𝐥𝐞𝐬 𝐯𝐞𝐫𝐚𝐧𝐝𝐞𝐫𝐭.
Neem deze twee zinnen:

1. Hij keek haar aan en voelde niets.
2. Hij keek haar aan en voelde alles.

De woorden ervoor zijn identiek, maar het laatste woord bepaalt hoe we de hele zin begrijpen.

Dit laat zien hoe het laatste woord niet alleen betekenis toevoegt, maar ook terugwerkt op alles wat eraan voorafging. Het ‘laatste woord’ is dus nooit zomaar een afsluiting, het herstructureert het hele narratief.

𝐃𝐞 𝐢𝐥𝐥𝐮𝐬𝐢𝐞 𝐯𝐚𝐧 𝐠𝐫𝐢𝐩.
Vaak heb ik gedacht: “𝘈𝘭𝘴 𝘪𝘬 𝘥𝘪𝘵 𝘣𝘦𝘨𝘳𝘪𝘫𝘱, 𝘥𝘢𝘯 𝘣𝘦𝘯 𝘪𝘬 𝘦𝘳.” Of: “𝘈𝘭𝘴 𝘪𝘬 𝘥𝘪𝘵 𝘰𝘱𝘭𝘰𝘴, 𝘥𝘢𝘯 𝘻𝘢𝘭 𝘢𝘭𝘭𝘦𝘴 𝘬𝘭𝘰𝘱𝘱𝘦𝘯.”
Maar zodra ik dat punt bereikt had, dienden zich nieuwe vragen aan.

Net als in de verliefdheid: elk woord, elke blik, elke aanraking krijgt een intensere betekenis. Totdat we op een dag denken te begrijpen waarom we verliefd werden: en, poef, de magie verdwijnt. We hebben woorden toegevoegd aan het laatste woord, aan de betekenis, en daarmee verandert de hele zin. En de gegeven zin (zingeving).

𝐃𝐞 𝐬𝐥𝐞𝐮𝐭𝐞𝐥 𝐭𝐨𝐭 𝐭𝐫𝐚𝐧𝐬𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐭𝐢𝐞.
Dit is precies waarom taal, en specifiek een fenomenologisch houding, zo krachtig is: de betekenis van ons leven is nooit vaststaand, maar altijd in beweging.

Wat als je wist wat jouw laatste woord is? Niet als een definitief antwoord, maar als een sleutel.

Niet om het mysterie op te lossen, maar om een ruimte te openen waarin iets nieuws kan verschijnen.