Vanmorgen scherpte ik een artikel aan voor een vaktijdschrift op basis van de feedback die ik had gekregen. Bij twee opmerkingen merkte ik een fenomeen op dat Eugene Gendlin, een Amerikaanse filosoof en psychotherapeut, ‘implicit intricacy’ noemt. De ervaring, die ik probeerde te duiden, blijkt moeilijk volledig in taal te vangen, omdat de essentie van de ervaring verloren gaat in de vertaling.
IMPLICIT INTRICACY
Gendlin introduceerde het concept van ‘implicit intricacy’ in zijn werk over de filosofie van de menselijke ervaring en het proces van innerlijke verandering. Het verwijst naar de rijke en complexe voorbewuste aspecten van onze innerlijke ervaring. Hoewel deze aspecten niet altijd direct toegankelijk zijn voor ons bewuste denken, beรฏnvloeden ze sterk hoe we ons voelen en handelen.
IMPLICIETE DIMENSIES VAN ERVARING
In de context van systemische fenomenologie, zoals benadrukt door fenomenologen als Husserl en Merleau-Ponty, is het begrijpen en werken met deze impliciete, voorbewuste dimensies van ervaring cruciaal. Deze benadering richt zich op de directe ervaring van de wereld en het zelf, zonder vooropgezette ideeรซn of theoretische constructies. Voor mij, als systemisch fenomenoloog, is dit van essentieel belang.
Impliciete intracacy legt de focus op de impliciete, voorbewuste aspecten van ervaring die niet altijd volledig bewust zijn, maar toch een invloed hebben op ons gedrag, handelen en bewegingen.
HET SPREKEN VAN DE DINGEN ZELF
Dat maakt dat sommige lichamelijke en/of geestelijke ervaringen niet altijd โgoedโ in woorden te duiden zijn. De fenomenoloog Heidegger benadrukt ook het idee van “het spreken van de dingen zelf” (das Sprechen der Dinge selbst), wat inhoudt dat taal niet alleen menselijke activiteit is, maar ook de manier waarop dingen zichzelf openbaren en tot ons spreken. Hij gelooft dat taal ons in contact brengt met het mysterie van zijn en dat we door taal kunnen deelnemen aan de diepte van het bestaan.
ONZE BETROKKENHEID OP DE WERELD
Taal is dus niet louter instrumenteel, dat wil zeggen, dat het alleen wordt gebruikt om objectieve feiten te communiceren. Woorden zijn meer dan alleen beschrijvingen van de wereld, ze geven eerder uiting aan het betrokken zijn bij de manier waarop we de wereld begrijpen en betekenis geven.